بی شک مبدل های حرارتی اجزای جدایی ناپذیر و پرکاربرد صنعت هستند. این تجهیزات بطور گسترده در صنایع تهویه مطبوع ، صنایع غذایی، الکترونیک، خودرو، نفت و گاز، فرایندهای شیمیایی و بسیاری از صنایع دیگر استفاده می شوند.

فرایند کلی که در مبدل ها رخ می دهد، انتقال حرارت از سیال با دمای بزرگ تر به سیالی با دمای کوچک تر است، ولی همین مفهوم ساده موجب پدید آمدن انواع فراوانی از مبدل ها شده که برای نمونه می توان از مبدل های دولوله ای، لوله پوسته، سرمایش با هوا، لوله مارپیچی، صفحه ای، چگالنده، تبخیرکننده و برج های خنک کننده یاد کرد.

مبدل حرارتی دستگاهی براي انتقال حرارت بین حداقل دو محیط است. مبد ل های کمی وجود دارند که در آنها سیالات کاری در تماس مستقیم با هم هستند. در بیشتر مبد ل ها سیالات کاری توسط جداره ی جامدی از هم جدا میشوند.

به طور کلی مبدل ها براساس معیارهای زیر طبقه بندی می شوند:

(Recuperator) بازبابی کننده و یا (Regenerator) احیا کننده ;
فرایندهاي انتقال شامل تماس مستقیم و تماس غیر مستقیم ;
هندسه ی ساخت شامل لوله ای, صفحه ای، سطوح پره دار ;
نوع انتقال حرارت شامل تک فاز یا دوفازی ;
آرایش جریان شامل همسو، ناهمسو و عمود ;
(Pass) تعداد گذر ;
تعداد سیال ;
میزان فشردگی ;

شماتیک جریان سیال در بعضی ازمبدل های حرارتی

جریان ناهمسو


جریان همسو


Cross Flow


Cross/counter flow


Shell and tube exchanger (لوله و پوسته)